Ενεργειακές καλλιέργειες για την παραγωγή υγρών βιοκαυσίμων

Οι ενεργειακές καλλιέργεις που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή βιοντίζελ είναι ο ηλίανθος, η σόγια, η ελαιοκράμβη, η αγριαγκινάρα κ.ά. και για την παραγωγή βιοαιθανόλης το σιτάρι, το κριθάρι, ο αραβόσιτος, τα τεύτλα και το γλυκό σόργο.

Ελαιοκράμβη

Είναι ετήσιο φυτό και ανήκει στην οικογένεια των Σταυρανθών η Βρασσίκιδων. Πολλαπλασίαζεται με σπόρο και καλλιεργείται κυρίως ως πρώτη ύλη για την παραγωγή ελαίου και σε μικρότερη έκταση για τα φύλλα της. Μετά την εξαγωγή του ελαίου, τα υπολείμματά της (η λεγόμενη πίτα) χρησιμοποιούνται στην κτηνοτροφία, καθώς είναι πλούσια σε πρωτεΐνη. Συγκεκριμένα, ο σπόρος της έχει 30-50% περιεκτικότητα σε λάδι και η πίτα της 10-45% πρωτεΐνη.

Από πειράματα που πραγματοποιήθηκαν τελευταίως σε μεσογειακές χώρες, προκύπτουν θετικά αποτελέσματα, όσον αφορά στην προσαρμοστικότητα και παραγωγικότητα της καλλιέργειας στις παραπάνω εδαφοκλιματικές συνθήκες. Οι αποδόσεις σε σπόρο και ξηρή βιομάζα κυμάνθηκαν από 120 έως 250 kg/στρέμμα και 300 έως 800 kg/στρέμμα αντίστοιχα. Από ένα στρέμμα ελαιοκράμβης δύναται να παραχθούν, κατά μέσο όρο, 120-250 kg σπόρος, τα οποία δίνουν 43 με 90 λίτρα βιοντίζελ.

Ηλίανθος

Πρόκειται για ένα ετήσιο φυτό το οποίο ανήκει στην οικογένεια Compositae. Η συνολική παγκόσμια παραγωγή έφτασε τους 24,2 εκατομμύρια τόνους το 2002. Η πλειοψηφία τους καλλιεργείται στην Ευρώπη. Πέραν από τις γνωστές χρήσεις τους, ο ηλίανθος μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για την παραγωγή βιοντίζελ. Αναλυτικά, από ένα στρέμμα καλλιέργειας παράγονται κατά μέσο όρο 120-210 kg σπόρου, με αντίστοιχη παραγωγή 43 με 75 λίτρων βιοντίζελ.

Γλυκό σόργο

Μονοετές φυτό με μεγάλη φωτοσυνθετική ικανότητα, υψηλές αποδόσεις σε βιομάζα, υψηλά ποσοστά σε διαλυτά σάκχαρα και κυτταρίνες και σχετικά χαμηλές απαιτήσεις σε άρδευση και λίπανση. Προσαρμόσιμο σε διάφορα είδη εδαφών και σε ποικιλία κλιμάτων. Στην Ευρώπη, έχουν εξεταστεί πολλές ποικιλίες. Οι αποδόσεις διαφέρουν ανάλογα την περιοχή, τις κλιματικές συνθήκες, τη γονιμότητα του εδάφους και τις καλλιεργητικές τεχνικές. Η αναλογία σε σάκχαρα ποικίλει από 9 έως 13,2% επί του χλωρού βάρους των στελεχών, οι δε αποδόσεις με βάση την παραγωγή φτάνουν τους 1.2 τόνους ανά στρέμμα.

Σιτάρι-Κριθάρι

Και τα δύο είναι ετήσια φυτά και ανήκουν στην οικογένεια των δημητριακών (Graminae). Το σιτάρι θεωρείται παγκοσμίως ως το σημαντικότερο φυτό μεταξύ των άλλων δημητριακών, με συνολική παραγωγή 537,5 εκατομμύριων τόνων το 2002. Το κριθάρι από την άλλη, χρησιμοποιείται κυρίως για ως ζωοτροφή και στην παραγωγή αλκοολούχων ποτών. Η παραγωγή του για το 2002 έφτασε τα 136,5 εκατομμύρια τόνους παγκοσμίως.

Τα τελευταία πέντε χρόνια υπάρχει έντονη δραστηριότητα στη χρήση του σιταριού και του κριθαριού ως πρώτη ύλη για παραγωγή βιοαιθανόλης. Υπολογίζεται ότι ένα στρέμμα σιταριού μπορεί  να παράγει κατά μέσο όρο 150 με 800 kg σπόρου, από τα οποία μπορούν να παραχθούν 45 με 240 λίτρα βιοαιθανόλης.

Ζαχαρότευτλα

Είδος διετούς τεύτλου που καλλιεργείται εμπορικώς, λόγω της μεγάλης περιεκτικότητας των ριζών του σε σάκχαρα. Οι ρίζες του περιέχουν μέχρι 20% σάκχαρα, κάνοντας το τη δεύτερη σημαντικότερη πηγή σακχάρων μετά το ζαχαροκάλαμο. Το 2002 η συνολική παγκόσμια παραγωγή έφτασε τους 257 εκατομμύρια τόνους. Τελευταία, έχει γίνει στροφή και πλέον χρησιμοποιείται και ως πρώτη ύλη για την παραγωγή βιοαιθανόλης, με τη Γαλλία να έχει τα πρωτεία. Από ένα στρέμμα ζαχαρότευτλων παράγονται κατά μέσο όρο 600 λίτρα βιοαιθανόλης.

Στον πίνακα που ακολουθεί αναφέρονται ορισμένοι τύποι ενεργειακών καλλιεργειών και οι αποδόσεις τους.