Η εναρμόνιση της εθνικής Νομοθεσίας προς την Οδηγία 2003/30/ΕΚ και η εισαγωγή των βιοκαυσίμων (κυρίως του βιοντίζελ) στην ελληνική αγορά έγινε με την κατάλληλη τροποποίηση και συμπλήρωση του ισχύοντος μέχρι τότε θεσμικού πλαισίου για τα πετρελαιοειδή, δηλαδή του νόμου 3054/2002 «Οργάνωση της αγοράς πετρελαιοειδών και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ 230A/02.10.2002), με το νόμο 3423/2005 «Εισαγωγή στην Ελληνική Αγορά των βιοκαυσίμων και άλλων ανανεώσιμων καυσίμων» (ΦΕΚ 304Α/13.12.2005).
Το 2009 ψηφίσθηκε ο νόμος 3769 (ΦΕΚ 105/Α/07.2009).
Το 2012 ψηφίσθηκε ο νόμος 4062 (ΦΕΚ 70/Α/30.3.2012), με τον οποίο γίνεται η ενσωμάτωση της οδηγίας 2009/28 της ΕΕ στην ελληνική νομοθεσία και η κατάργηση της οδηγίας 2003/30.
Αρμόδια Υπουργεία για τον καθορισμό του νομικού πλαισίου:
- Διεύθυνση Πετρελαϊκής Πολιτικής (Επισπεύδουσα Αρχή), Υ.Π.Ε.Κ.Α..
- Διεύθυνση Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης, Υπουργείο Οικονομικών.
- Διεύθυνση Πετροχημικών, Γενικό Χημείο του Κράτους, Υπουργείο Οικονομικών.
Διεύθυνση Πετροχημικών Γ.Χ.Κ.
- Θεσμοθετεί τις προδιαγραφές των βιοκαυσίμων και των μιγμάτων τους (απόφαση Α.Χ.Σ.).
- Καθιστά νόμιμη υποχρέωση την τήρηση των τεχνικών προτύπων του Ε.Λ.Ο.Τ. Μέλος της ΤΕ 66, "Πετρελαιοειδή - Στερεά, Υγρά και Αέρια Καύσιμα".
- Ενσωματώνει στην εθνική νομοθεσία τις προδιαγραφές των βιοκαυσίμων, όπως αναφέρονται στις σχετικές Οδηγίες.
- Συνεπικουρεί τη Διεύθυνση Ε.Φ.Κ. στον τομέα των ενεργειακών προϊόντων.
- Συμμετέχει στις ομάδες εργασίας της Διεύθυνσης Πετρελαϊκής Πολιτικής του Υ.Π.Ε.Κ.Α. για την εσωμάτωση των Ευρωπαϊκών Οδηγιών που αφορούν στα Βιοκαύσιμα.
Διεύθυνση Ε.Φ.Κ., Γενική Διεύθυνση Τελωνειακών και Φορολογικών Θεμάτων
- Καθορίζει τον Ε.Φ.Κ. των ενεργειακών προϊόντων, την ενσωμάτωση της Οδηγίας 2003/96 της 27ης Οκτωβρίου 2003.
- Η Οδηγία 2003/96.
- Καθορίζει το ελάχιστο επίπεδο φορολογίας που επιβάλλουν τα Κ.Μ. στα ενεργειακά προϊόντα (π.χ. 330 € / 1000 L για το ντίζελ και 330 € / 1000 L για τη βενζίνη από 1/1/2010).
- Δίνεται η δυνατότητα μειωμένου συντελεστή / απαλλαγή Ε.Φ.Κ. για τα βιοκαύσιμα για έξι συνεχή χρόνια με δυνατότητα παράτασης (άρθρο 16).
- Για ενεργειακό προϊόν, για το οποίο δεν έχει οριστεί συντελεστής Ε.Φ.Κ., ισχύει η φορολογία, ανάλογα με τη χρήση, με τον Συντελεστή Ισοδύναμου Καυσίμου Θέρμανσης ή Κίνησης.
- Ν. 336/2005 (ΦΕΚ 96/Α/20.4.2005), ενσωμάτωση της Οδηγίας 2003/96. Ταυτόχρονα, με το νόμο Ν. 3340/2005 (ΦΕΚ 112/Α/10.5.2005, άρθρο 34, καθορίζεται συντελεστής Ε.Φ.Κ. 0 για συγκεκριμένες ποσότητες βιοντίζελ μέχρι το έτος 2007.
- Σήμερα, ο Ε.Φ.Κ. για το βιοντίζελ ως καύσιμο κίνησης ορίζεται στα 412 € / 1000 L.
- Ο Ε.Φ.Κ. για τη βιοαιθανόλη δεν έχει οριστεί, οπότε ισχύει ο Σ.Ι.Κ., δηλαδή είναι 670 € / 1000 L.
Οδηγία 2003/30, Oδηγία για τα Bιοκαύσιμα (Biofuels Directive)
- Προάγει τη χρήση των βιοκαυσίμων προς αντικατάσταση του ντίζελ και της βενζίνης στις μεταφορές στα Κ.Μ..
- Το 5,75% του ενεργειακού περιεχομένου της συνολικής κατανάλωσης των καυσίμων κίνησης έπρεπε να έχει αντικατασταθεί από βιοκαύσιμα μέχρι το τέλος του 2010.
- Επιτρέπει τη διάθεση των Ε100 και Β100 ή των μιγμάτων Ε5 και Β5 που τηρούν τα πρότυπα βενζίνης και ντίζελ ΕΝ 228 και ΕΝ 590.
- Ενσωματώνεται στην εθνική νομοθεσία με τον Ν. 3423/2005 (ΦΕΚ 304/Α/13.12.2005) από το Υ.Π.Ε.Κ.Α.
Ν. 3423/2005
- Ο κάτοχος της άδειας μπορεί να παράγει ή να εισάγει αυτούσια βιοκαύσιμα που θα τα δίνει στα διυλιστήρια ή στους κατόχους άδειας εμπορίας πετρελαιοειδών κατηγορίας Α για ανάμιξη με τα συμβατικά καύσιμα και διάθεση των μιγμάτων στην κίνηση.
- Τα βιοκαύσιμα μπορούν να διαθέτονται αυτούσια ή σε μίγματα με τα συμβατικά καύσιμα, εφόσον πληρούν τις τεχνικές προδιαγραφές που καθορίζονται με αποφάσεις του Α.Χ.Σ..
- Η προώθηση των βιοκαυσίμων γίνεται μέσω προγράμματος κατανομής βιοκαυσίμων και της αποφορολόγησης μέχρι το 2007 ή της πλήρους φορολόγησης μετά.
Ν. 3769/2009 (ΦΕΚ 105/Α/07.2009), Υ.Π.Ε.Κ.Α.
- Περαιτέρω προώθηση του βιοντίζελ στην αγορά.
- Ορίζεται το πλαίσιο για την εισαγωγή της βιοαιθανόλης στην αγορά.
- Η διάθεση των βιοκαυσίμων γίνεται αυτούσια ή σε μίγματα με τα συμβατικά καύσιμα σε οποιοδήποτε ποσοστό (πέραν του ορίου που ορίζεται στις αποφάσεις του Α.Χ.Σ., αρκεί να τηρούνται τα όρια των προτύπων ΕΝ 228 και ΕΝ 590.
- Ορίζεται και ειδική επισήμανση στα πρατήρια μόνο για τα παραπάνω εκτός ορίων μίγματα.
- Στη χρονική περίοδο 2010 - 2016 η βιοαιθανόλη διατίθεται ως καύσιμο κίνησης, αυτούσια ή σε μίγμα με τη βενζίνη, μέσω των διυλιστηρίων ή των εταιρειών εμπορίας πετρελαιοειδών όπου γίνεται η ανάμιξη. Με ΚΥΑ ρυθμίζεται κάθε ειδικότερο θέμα και αναγκαία λεπτομέρεια εφαρμογής (δεν έχει ακόμα ρυθμιστεί).
- Για πρώτη φορά αναφέρεται ότι με ΚΥΑ μπορεί να καθοριστεί πλαίσιο περαιτέρω προώθησης των βιοκαυσίμων, όπως επίσης και ένα υποχρεωτικό ελάχιστο ποσοστό ανάμιξης βιοκαυσίμων στα συμβατικά καύσιμα (δεν έχει ποτέ ενεργοποιηθεί).
Ν. 4062/2012 (ΦΕΚ 70/Α/30.3.2012), ενσωμάτωση της Οδηγίας 2009/28, Υ.Π.Ε.Κ.Α.
- Καταργείται η Οδηγία 2003/30.
- Ορίζονται ένα σύστημα παρακολούθησης αειφορίας βιοκαυσίμων και τα κριτήρια αειοφορίας αυτών (αναφέρονται και στην Οδηγία 2009/30).
- Ορίζεται ως υποχρεωτικό ελάχιστο στόχο, τον οποίο πρέπει να επιτύχουν όλα τα κράτη - μέλη της Ε.Ε., το 10% ως ποσοστό συμμετοχής των βιοκαυσίμων στο ενεργειακό περιεχόμενο της βενζίνης και του πετρελαίου ντίζελ στις μεταφορές. Το ποσοστό αυτό μπορεί να καλυφθεί και με εισαγωγές.
Οδηγία 2009/30, η οποία ενσωματώνεται με την απόφαση του Α.Χ.Σ. 316/2010 (ΦΕΚ 501/Β/29.2.2012) και τον Ν. 4062/2012 (ΦΕΚ 70/Α/30.3.2012)
- Τροποποιούνται οι περιβαλλοντικές προδιαγραφές για τη βενζίνη και το ντίζελ (Παράρτημα Ι και ΙΙ του ΦΕΚ 501).
- Το μέγιστο ποσοστό Ε5 ⇒ Ε10.
- Το μέγιστο ποσοστό Β5 ⇒ Β7.
- Επιτρέπει ως πρόσθετα στις βενζίνες ενώσεις Mn (μέχρι 6 mg Mg / L έως 1/1/2014).
- Στο ΦΕΚ 70/Α ενσωματώνονται τα κριτήρια αειοφορίας των βιοκαυσίμων και ο μηχανισμός για τη μείωση των αερίων που ευθύνονται για το φαινόμενο του θερμοκηπίου, τόσο από τα συμβατικά καύσιμα όσο και από τα βιοακύσιμα.